Nieuw herdenkingsmonument vliegtuigcrash Etten

ETTEN - Bij de jaarlijkse herdenking van de bevrijding van Etten op 31 maart (dat is de dag dat Etten is bevrijd door de Canadezen) worden ieder jaar onder andere de namen van de omgekomen bemanningsleden voorgelezen van de Stirling-bommenwerper die op 26 maart 1942 neerstortte in een weiland aan de Tappenweg in Etten. De Ettense Molenstichting en Comité Dorpsbelangen Etten willen dat de herinnering blijft, juist ook voor volgende generaties. Zij hebben het initiatief genomen voor een herdenkingsmonument. Voor de crash, maar daarnaast als herinnering aan de duizenden vliegeniers die in de Tweede Wereldoorlog vanuit bases in Engeland en Schotland hun levensgevaarlijke missies in bezet gebied uitvoerden.

Door Walter Hobelman

"Dit monument is het laatste dat geplaatst wordt om de herinnering aan hen die vielen in stand te houden voor de toekomst", vertelt Toon Helmes die het monument heeft ontworpen. Terwijl het monument door een aantal vakmensen van Tiggelovend-Kok op zijn plaats wordt gezet vertelt Helmes: "Het toestel dat hier s 'avonds om elf uur neerstortte was op weg terug naar Engeland nadat de stad Essen was gebombardeerd. Boven Duits grondgebied werd de bommenwerper beschoten en vloog in brand. De Engelse staartschutter aan boord vuurt terug. Veel Ettenaren waren om 23.00 uur getuige van de dramatische laatste seconden. Zij noemden het later 'een brandende trein in de lucht' Het toestel scheert over Etten en verliest een vleugel. Die komt neer op de boerderij van de familie Leijzer aan de Tappenweg die hierop vlam vat en deels zou afbranden. Flying officer Geoffrey Heard springt uit het vliegtuig en valt te pletter in het weiland van de familie Bouwman. De Stirling maakt nog een korte draai en stort dan neer pal voor het huis van de familie Te Grotenhuis." En op die locatie is nu een imposant monument geplaatst dat op zondag 26 maart aanstaande officieel wordt onthuld. Exact 75 jaar na dato.
"Om 14.00 uur is de onthulling van het herdenkingsmonument aan de Tappenweg. Hieraan werken Schutterij de Eendracht met vendeliers, Harmonie Onderling Genoegen en de Royal Canadian Legion Branch 005 mee. Het is de bedoeling dat historische vliegtoestellen tijdens de herdenking zullen overvliegen", vertelt Helmes. Aansluitend aan de onthulling vindt er om 15.15 uur een korte herdenkingsplechtigheid plaats bij het oorlogsmonument in het dorp Etten en wordt een krans gelegd. "We sluiten dit om 16.00 uur af met een herdenkingsconcert in de St. Martinuskerk. Daaraan wordt meegewerkt door het Ettens Mannenkoor, Vrouwenkoor Con Brio, The Voices, Harmonie Onderling Genoegen, soliste Armanda ten Brink en de City of Apeldoorn Pipes", aldus de gedreven Helmes die uitlegt waarom herdenken belangrijk blijft. "Vrijheid is niet vanzelfsprekend. Dat was toen in de Tweede Wereldoorlog zo en dat is vandaag de dag nog steeds het geval. Het herdenkingsmonument is niet alleen een herinneringsplek, het is een eerbetoon aan allen die vielen voor onze vrijheid. Een plek van bezinning, educatie en inspiratie."
Het is niet de bedoeling om jaarlijks bij het monument een herdenking te houden. "Er wordt een vlaggenmast geplaatst en we zorgen ervoor dat jaarlijks op 26 maart de vlag van de RAF wordt gehesen. De herdenking van alles wat er in Etten in de oorlog is gebeurt blijft plaatsvinden bij het monument in het dorp", weet Helmes te vertellen.
Bij het monument wordt een informatiebord met onder andere QR-codes geplaatst. Met een smartphone kunnen bezoekers dan filmpjes bekijken met interviews met ooggetuigen van de crash.
Het monument is mogelijk gemaakt dankzij ondersteuning van bedrijven uit Etten en de regio. Zo heeft TenneT de fundering geplaatst waarop het monument komt te staan en bouwen bedrijven uit Etten en omgeving samen het monument.