De Doorbraak: zorg voor landschap en natuur delen én aan de slag

ULFT/SILVOLDE - Hoe kunnen landbouw en natuur weer naar elkaar toegroeien, is de vraag die De Doorbraak-groep zich stelt, en daarbij zelf met een eerste voorstel komt: een lint van biodiversiteit door agrarisch gebied tussen de landgoederen Engbergen/Landfort bij Gendringen en het Idinkbos in Sinderen.

Door Miriam Szalata

Met de biodiversiteit, ofwel een grote verscheidenheid aan planten en dieren, is het in de Achterhoek beroerd gesteld. Wat dat betreft hoeft van Henry Steverink - melkveehouder en begaan met het Achterhoekse landschap en de natuur - daar geen discussie meer over te worden gevoerd. Het is gewoon zo, zegt hij. "Ik merk het aan de weidevogels. Kieviten, zwaluwen en leeuweriken zie je steeds minder. Van bepaalde soort vlinders zijn er ook steeds minder.''
Steverink is een van de genodigden op de bijeenkomst van De Doorbraakgroep, die komende zondag om 15.00 uur in de DRU Cultuurfabriek begint. De Doorbraak-groep bestaat uit betrokken regiobewoners die met elkaar streven naar een beter leven in een betere Achterhoek.
Het is de tweede achtereenvolgende keer dat biodiversiteit het thema is. De vorige keer was Henry Steverink als toehoorder op de bijeenkomst afgekomen, samen met zo'n vijf andere boeren. Want het thema maakte hem namelijk alert: mooi als betrokken burgers biodiversiteit centraal zetten, maar wat betekent dat voor de boeren? Wordt er wel voldoende rekening gehouden met hun belangen?
Het werd een positieve bijeenkomst. "Het was al snel duidelijk dat natuur en landschap voor ons allemaal is en dat we samen de schouders eronder moeten zetten. Natuur, biodiversiteit en landschap is overal aanwezig en niet de verantwoording of schuld van boeren. We moeten samenwerken en niet met de koppen tegen elkaar'', zegt Maurits Steverink, broer van Henry, lid van de Doorbraak-groep en foodexpert.
"Het idee is nu samen met een brede groep een project te realiseren, te beginnen hier in Oude IJsselstreek en dat zich als een olievlek gaat verspreiden over de Achterhoek.'' Daarbij gaat het niet alleen over de landbouw, benadrukt hij. "De vraag is breder: hoe kunnen landbouw, woonwijken, bedrijfsterreinen, wegen en waterlopen samen zorgen voor meer en betere natuur en landschap?''
Henry is dan ook komende zondag geen toehoorder meer maar staat als spreker voor de groep. De Silvoldenaar heeft niet alleen een modern, intensief melkveebedrijf met honderd koeien, maar is ook voorzitter van de VAL, een agrarische natuurvereniging. "En met die pet op probeer ik ideeën voor meer biodiversiteit aan de hand te doen die in de praktijk zijn toe te passen'', zegt hij.

Verantwoord ondernemen
Henry Steverink was een 'strakke' boer, vertelt hij. "Alles op productie en efficiëntie ingericht.'' Maar hij had ook een groot gevoel voor de natuur. "Ik zag de achteruitgang. Wat kan ik zelf doen?, stelde ik me als vraag. Je hebt immers ook een bepaalde verantwoordelijkheid naar de maatschappij en het landschap. Ik noem het 'landschapverantwoord ondernemen' en begon me er in te verdiepen. Toen zag ik ook dat er subsidie tegenover staat als je je inspant voor het landschap en meer biodiversiteit. Dat betekent dat je de economische waarde van je bedrijf kunt behouden.''
Steverink die zijn bedrijf heeft in de Silvoldse Slaege ging 'landschapverantwoord ondernemen'. "Ik teel mais en gras en daarnaast teel ik akkerranden. Naast de maispercelen groeien granen en bloemen die goed zijn voor de patrijs. Langs de graslanden heb ik een kruidenrijke grasrand. Verder heb ik een klein stukje bos en elzensingels en knotwilgen. Dat alles kleinschalig.'' Op de bijeenkomst van de Doorbraak vertelt hij hoe ook anderen hun bijdrage kunnen leveren aan meer biodiversiteit zonder dat het ten koste gaat van de bedrijfsvoering.

Consument
Maurits Steverink noemt kennis opdoen over biodiversiteit belangrijk, net als de mogelijkheden voor vergoedingen voor grondeigenaren, bedrijfsterreinen en woonwijken die meewerken aan een mooier en diverser landschap en meer biodiversiteit. Die vergoedingen hoeven niet alleen via overheid te komen, stelt hij. "Een eigen Achterhoeks natuurfonds kan ook en het kan ook via de lokale boodschappen door te kiezen voor producten met een werkelijke meerwaarde voor landschap en natuur in de Achterhoek. Dat geldt voor producten voor ons eten, maar net zo goed voor producten waarmee je je tuin inricht'', zegt hij.
"Graan is een mooi voorbeeld. Wanneer bakkers meer lokaal graan gebruiken draag je bij aan een mooier landschap. Als je de bakker vraagt naar brood van lokaal graan verbouwd op een perceel met akkerranden, dan heeft dat echt impact en het is nog smakelijk ook.''
En nu aan de slag. "Iedereen kan zondag meedenken hoe we een eerste stap gezamenlijk kunnen zetten om een groen lint te realiseren. Wat is hiervoor nodig en wat kunnen we leren van elders en van elkaar.''