Gerard (88) en Jochem (21) oudste en jongste deelnemer van de Kunst4daagse Bronckhorst

BRONCKHORST – Tijdens de Kunst4daagse Bronckhorst, die dit jaar haar derde lustrum viert, worden ateliers geopend en werken van 100 kunstenaars geëxposeerd. De locaties zijn geopend van Hemelvaartsdag 18 mei tot en met zondag 21 mei, van 10.00 tot 17.00 uur. De brochure is bij de kunstenaars verkrijgbaar, bij de horeca en de VVV’s. Maak kennis met de oudste deelnemer Gerard Velthuis (88) en de jongste deelnemer Jochem Witteveen (21).

Door Liesbeth Spaansen

Gerard Velthuis
Met een vader die meubelmaker was, kreeg Gerard Velthuis, geboren en getogen in Haaksbergen, het meubelmakersvak van thuis mee. “Ik ben meer een doener”, meent Gerard. Dat wordt duidelijk na een rondleiding door het atelier beneden en de galerie boven in de boerderij in Westendorp, waar hij al vijftig jaar samen woont met zijn partner Henk Bulsink, oud-onderwijzer in Didam. “Wij hebben samen met mijn moeder en twee broers, een meubelmaker en een stoffeerder, de meubelzaak van mijn vader na zijn overlijden voortgezet. Ik werkte er tot 1998. Wij hadden geen opvolgers, ook de kinderen van mijn twee broers en drie zussen wilden niet overnemen.” Het bedrijf werd verkocht. “Na een half jaar brandde het pand volledig af.” Het werd herbouwd tot meubelwinkel, maar inmiddels is er een Aldi met woningen erboven.

Twintig jaar deed Gerard mee met de Kunstroute Oude IJsselstreek, maar de animo werd steeds minder. “Voorheen hadden we ongeveer 700 bezoekers. Toen we achteraan de fietsroute zaten, waren dat nog maar een paar mensen.”

Gerard exposeert tijdens zijn eerste Kunst4daagse Bronckhorst bij de Heeren van Wolfersveen aan de Ruurloseweg 38 B in Zelhem/Wolfersveen waar Gerard en Henk geregeld komen koffiedrinken. Daar ontstond het idee mee te doen aan de Kunst4daagse. “Ik kan het iedereen adviseren: neem een hobby waar je iets met je eigen handen maakt. Dat geeft zo’n voldoening”, is Gerard overtuigd. In de jaren die volgden, maakte hij een indrukwekkende hoeveelheid doeken. “In olieverf. Ik ben geen fijnschilder, werk meer met het paletmes.”

Na tien jaar begon hij met beelden maken in brons en keramiek. “Eerst van vader en moeder voor het 75-jarig jubileum van de zaak Bulsink in Kilder.” Hij laat weer een ruime collectie zien: Jan Wolkers, Rudi Carell, André Rieu, Hella Haase, om er een paar te noemen.

Nu maakt hij meubeltjes, die vanwege zijn leeftijd iets eenvoudiger te maken zijn. “Tien jaar geleden ben ik daar mee begonnen. Door toeval eigenlijk. Ik had een plankje van 61 bij 61 centimeter over. Dit berken multiplex is te koop bij alle doe-het-zelf-zaken. Mijn eerste werk was een lectuurbakje. Geheel opklapbaar. De meubeltjes zijn allemaal handwerk. Ik gebruik een handzaag en nauwelijks schroeven of lijm”, laat Gerard zien. “Soms ben ik blij dat het slecht weer is. Het ontwerpen is leuk, het maken nog leuker.”

Kenmerkend voor Gerards meubels is dat hij altijd is blijven werken met die 61 bij 61 centimeter. “Of 61 bij 122, maar die zaag ik dan door. Binnen dit kader maak ik de stoeltjes, tafeltjes, hobbelpaarden en soms kastjes. Elk meubeltje is uniek. Ik ben ze ook nog niet ergens anders tegengekomen.” De gemaakte meubels zijn gefotografeerd en verzameld in een fotoboek. “Er staan 61 meubeltjes in gemaakt van 61 bij 61 centimeterplaten.”

Hij verkoopt liever niks. “Ik doe veel impulsief, het lukt ook niet om iets exact na te maken.” Een keer nam hij een opdracht aan om een melkkrukje te ontwerpen dat uit elkaar kon en door de brievenbus paste. “Ik maakte er een voor mezelf en een voor die winkelier. Die heeft ze in een sociale werkplaats laten namaken.”

Als decoratie gebruikt hij rood vilt, van een halve centimeter dikte. “Om het wat fleuriger te maken. Anders wordt het eentonig. Soms schilder ik de panelen in felle kleuren, maar liever één kleur, anders is de balans weg.” Het gaat Gerard zeker om het maakproces. “Je kunt er op zitten, maar de meubeltjes zijn geschikter als bijzettafeltje met bloemen.”

Voor het maken van miniatuurtjes voor Kleintje Kunst4daagse is Gerard Velthuis enthousiast. “Ik had al meteen ideeën. Ik heb nu mini-meubeltjes gemaakt, een stoeltje én tafeltje, dat zit in een kistje van tien bij tien centimeter, maar kan zelf in elkaar worden gezet. Op de voor en achterzijde van het kistje heb ik nog twee schilderijtjes gemaakt. Leuk om te doen. Ik heb tijd genoeg.”

Jochem Witteveen
Al vanaf kleins af aan tekent Jochem Witteveen. Hij is geboren en getogen in Steenderen en exposeerde eerder in de Remigiuskerk aan de Dorpsstraat 20 in Steenderen. “Jan en Ina Bijvank hebben me in contact gebracht met de organisatie. Zij zagen mijn werk hangen bij Otto Koedijk tijdens Art Brummen.” Nu laat hij daar voor de tweede keer zijn tekeningen zien, maar voor het eerst tijdens de Kunst4daagse.

Na Basisschool De Akker ging hij naar de Middelbare Vrije School in Zutphen. “Na drie jaar lukte het niet meer, ik kreeg faalangst. Ik kan moeilijk tegen prestatiedruk.” Hij ging naar De Lans in Brummen, waar hij bij mentor Martin Schravesande in drie jaar tijd grote sprongen maakte.

Nu woont Jochem sinds een jaar, tijdelijk, in de naast De Lans gelegen Michaelshoeve. “Een fantastische plek.” Hij studeert aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU). “Ik keek naar de filmpjes van het tv-programma ‘2 voor 12’, gemaakt op het HKU. Daar wilde ik heen.” Omdat hij niet de juiste vooropleiding had, moest hij de 18+ toets doen. “Het is een vaardigheidstoets die aantoont dat je HBO-geschikt bent. Ze kijken naar wat je kan! Ik slaagde.”

Hij begon met de opleiding Illustratie, maar stapte na twee jaar over naar Beeldende Kunst/Fine Art. “Ik zit in het eerste jaar en volg Engelstalige lessen met medestudenten uit Taiwan, Zuid-Korea, Duitsland, Polen en Italië”, vertelt Jochem enthousiast. Hij heeft met deze studiegenoten een goede vriendschappelijke band. “Ze nemen allemaal andere invalshoeken mee, hoe ze kunst maken. Heel inspirerend!” Hij heeft met de docenten een goede klik. “Ik heb nu grotere stappen gemaakt dan bij Illustratie, ik doe nieuwe ontdekkingen.”

Een medestudente uit Zuid-Korea vertelde Jochem over de enorme prestatiedruk in haar thuisland. “Zij ervaart dat, en maakt prachtige sculpturen vanuit indringende thema’s. Bij Nederlandse studenten zie je dat veel minder. Ik doe het ook niet”, vertelt Jochem. “De Kunstacademie vormt je, je hebt veel aan je medekunstenaars. Er is interactie met de tweede en derdejaars, die zijn uit hetzelfde hout gesneden. Ik heb het behoorlijk naar mijn zin.”

De opdrachten die er zijn, kan hij zelf invullen. “Ik wil en kan mijn eigen dingen doen. Dit werk is op de Kunst4daagse te zien”, laat Jochem weten. “Je moet als kunstenaar in een stijgende lijn zitten, al wil ik niet te vroeg pieken.” Peter Vos is zijn grote voorbeeld. “We hebben ook erg het zelfde karakter en beeldtaal. Wat ik maak is een verlengstuk van mezelf, bewust of onbewust. Ook studenten hebben al een bepaald keurmerk, je kunt zien wat van wie is. Hoewel ik een keurmerk heb (vogels), wil ik niet eentonig blijven.”

“Kunst hoeft niet iets te zeggen, sterker nog, ik ben veel meer van suggestieve kunst. Wel dat kunst vernieuwend moet blijven. Bij mij gaat het werk voor, het verhaal komt vanzelf, kunst dat teveel verklapt vind ik saai.” 

Het is Jochems wens om te kunnen leven van de kunst. “Kunst is mijn uitlaatklep, maar ik wil vooral mensen inspireren en laten zien hoe mooi het leven, de natuur en dieren zijn. Ik teken dan ook veel dieren.”

www.kunst4daagsebronckhorst.nl