‘Het lukt ons jaar in jaar uit om vijftig leerlingen te behouden’

VARSSEVELD - Wanneer de Christelijke Muziekvereniging Jubal Varsseveld ervoor koos om muziekonderwijs in eigen beheer te organiseren weet voorzitter Mark Jansen niet. Het was al zo toen hij lid werd. Voor de vereniging is het in elk geval een succes. “Het blijft hard werken, maar het lukt ons jaar in jaar uit om zo’n vijftig leerlingen te behouden.”

Door Karin van der Velden

“Het muziekonderwijs is bij ons maatwerk. Onze docenten zijn ZZP’ers die zelfstandig hun leerlingen opleiden, wij houden wel vinger aan de pols. Onze leerlingencoördinator overlegt met docenten over de voortgang van leerlingen. Wanneer kunnen ze een diploma halen, wanneer kunnen ze doorstromen naar een orkest, zijn er bijzonderheden waarmee we rekening moeten houden? Dat menselijke contact, in combinatie met autonomie van docenten, is denk ik het geheim van ons succes. De flexibiliteit en vrijheid wordt door docenten enorm gewaardeerd. Zij werken overigens wel volgens de exameneisen van de KNMO, de landelijke koepel voor amateurmuziek.

Enquête
Varsseveld is een dorp met bijna zesduizend inwoners, het maakt deel uit van de gemeente Oude IJsselstreek. De gemeente heeft de vereniging onlangs gevraagd om een enquête te houden onder leerlingen en oud-leerlingen. “Wat als pluspunten wordt genoemd is de bereikbaarheid van de docent, les krijgen in het eigen dorp en het verenigingsleven eromheen. De kinderen komen in een groep en groeien in die groep verder, dat vinden ze erg fijn.”

Schoolbezoek
Dat een muziekvereniging als Jubal dit kan, komt doordat heel veel vrijwilligers zich inzetten. “We werken nauw samen met basisscholen in Varsseveld, Heelweg en Westendorp. Die bezoeken we ook regelmatig om te vertellen over muziekinstrumenten, muziek maken en onze vereniging.”

Betrokken docenten
Jubal heeft nog geen moeite om nieuwe docenten te werven, het is ook niet vaak nodig. De docenten blijven graag verbonden aan de vereniging. Leerlingen kunnen er les volgen op fluit, saxofoon, klarinet, diverse koperinstrumenten en slagwerk. “Als iemand hobo of fagot zou willen spelen, kunnen ze bij de muziekschool in Doetinchem les nemen.”

“De betrokkenheid van de docenten is erg groot”, vertelt Jansen. “We hadden laatst met een van onze docenten een seizoensevaluatie. Een van de vragen was of de werkverdeling eerlijk is. Onze docenten doen namelijk ook weleens wat klusjes tussendoor. Het antwoord was: ‘Ik werk wekelijks voor jullie, dan wil ik ook wel best af en toe iets erbij doen.’ Leg je dat in een CAO vast, dan wordt het een ander verhaal. Als je alles open met elkaar bespreekt, dan kom je tot een oplossing.“

Het bestuur van de muziekvereniging heeft wel flink gelobbyd bij de gemeente om dit lesmodel te behouden. “We hebben ook gesprekken gevoerd met de muziekschool. Zij komen pas vanaf een bepaald aantal leerlingen per instrument op locatie les geven. Nu hebben de kinderen altijd les in Varsseveld.”

Snel samenspelen
Een andere succesfactor is dat kinderen al heel snel samenspelen. “Als ze vijf maanden les hebben, komen ze voor het eerst in een orkest.  Ze kunnen dan nog weinig, maar vinden het wel heel erg leuk. Je kunt al een liedje maken met drie noten. We doen dat puur om te laten merken hoe leuk het is om samen te spelen. Je buurman of buurvrouw speelt een ander instrument, dat klinkt heel anders. Het is leuk om te zien hoe ze dat ontdekken.” 

Jubal heeft meerdere opleidingsorkesten, in elk orkest spelen leerlingen van verschillende leeftijden samen. “Als leerlingen in het B-orkest komen, of als slagwerker al wat langer meedraaien in het jeugdslagwerkensemble, ontdekken ze hun eigen rol in het orkest. Zij gaan in de andere orkesten weer de jonge instroom begeleiden. Dat is pas echt samen muziek maken. Het meespelen in een orkest hangt bij ons niet af van het halen van diploma’s. Elk kind is anders. De een is er eerder rijp voor dan de ander. Samen met vriendjes en vriendinnetjes instromen is wel ideaal, maar een talentje kan sneller door naar een ander orkest. We letten dan wel goed op of het kind niet ‘verzuipt’.  Ook daarover communiceren we open. Zo houden we muziek maken voor iedereen leuk.”