Lijn 194, de Buurtbus Halle Sinderen bestaat 40 jaar

SINDEREN/ZELHEM – Lijn 194 die rijdt van Aalten naar Zelhem bestaat 40 jaar. De bus rijdt ieder uur van Aalten via Lintelo, De Heurne, Dinxperlo, Breedenbroek, Sinderen, Varsseveld, Halle naar Zelhem en ieder uur in de omgekeerde volgorde. In de ochtenduren rijden er soms twee bussen op hetzelfde tijdstip op een deel van het traject omdat het dan erg druk is.

Door Mirjam Rensink

De diensten worden gereden door zesenveertig vrijwilligers, 43 mannen en 3 vrouwen. Berd Westerveld uit Sinderen is al vanaf het allereerste begin betrokken bij de busdienst, eerst als bestuurslid en later ook als bestuurder van een bus. “Ik had altijd al veel belangstelling voor bussen, in mijn jeugd al. Ik was werkzaam in het onderwijs en toen de buurtbus opkwam ben in ingestapt in het project en heb samen met vele anderen het gebied Sinderen en Dinxperlo ontsloten. Ik vond het een mooie puzzel om te kijken hoe je lijnen op elkaar laat aansluiten zodat mensen uit dit gebied makkelijk toegang hebben tot treinverbindingen en verbindingen met de normale bus.”

Sneller met de fiets
De vrijwilligers van de buurtbus bedenken samen de trajecten die gereden gaan worden. De laatste jaren is er geen verandering meer gekomen in de dienstregeling omdat de reizigers tevreden zijn. “In de eerst jaren reed de buurtbus maar één keer per twee uur, tussen Halle-Heide en Varsseveld. Er werd een hele slinger gemaakt via Halle-Nijman, Heelweg West en Oost en zo kwam de bus uiteindelijk in Varsseveld aan. Je kon nog sneller op de fiets naar Varsseveld komen”, lacht Berd Westerveld. “We reden toen ook nog langs alle verzorgingshuizen, Het Dr. Jennyhuis in Dinxperlo, Het Hoge Veld in Aalten, De Bettekamp in Varsseveld en De Zonnekamp in Zelhem. Toen werd de bus nog gebruikt door de bewoners daarvan en had de bus ook in de volksmond de naam een bejaardenbus te zijn. Maar dat veranderde in de loop der jaren. De bus wordt nu voornamelijk gebruikt door scholieren en studenten. Tweederde van de passagiers is onder de 25 jaar. De bewoners van de verzorgings- en verpleeghuizen gebruiken de bus tegenwoordig niet meer. We hebben toen de route ingekort, de bus rijdt nu vanuit Zelhem via Halle naar Varsseveld en gaat niet meer door alle buurtschappen. We kwamen twaalf keer per dag over de Heelweg heen en gemiddeld stapten er maar een a twee mensen daar in per dag.”

Visgraatstructuur
De buurtbus rijdt nog steeds volgens het principe van de visgraatstructuur, een systeem dat bedacht is door Frank van Setten van Syntus, de organisatie die jarenlang het streekvervoer in de Achterhoek verzorgde. De visgraatstructuur wordt nu ook veel in het buitenland toegepast. Het gaat er vanuit dat er, in het geval van de Achterhoek, twee belangrijke treinverbindingen zijn en twee hoofdroutes van de bus. De passagiers worden vanuit andere plaatsen naar deze hoofdverbindingen gebracht. “We vinden het belangrijk dat mensen in dit gebied gebruik kunnen maken van een goed openbaar vervoer netwerk”, zegt Berd. “Daarom zorgen we er altijd voor dat onze lijnen aansluiten op de treinverbindingen of snelbussen. We zorgen ervoor dat scholieren en studenten uit bijvoorbeeld Dinxperlo ’s ochtends op het station van Aalten of Varsseveld kunnen overstappen op een trein naar Arnhem of Winterwijk of op de bus naar Enschede. We merkten een paar jaar geleden dat ouders hun kinderen ’s ochtends vanuit Dinxperlo naar Aalten brachten omdat ze anders de aansluiting niet zouden halen. Toen hebben we met de chauffeurs overlegd of we ook een kwartier eerder konden starten met onze diensten. Iedereen wilde direct meewerken en nu kunnen mensen dus iets voor zevenen instappen en zijn ze op tijd op een van de stations om te kunnen overstappen. Zo proberen we altijd te luisteren naar onze passagiers. Soms halen we er ook een halte uit, zo was er in Aalten een keer een wijk die graag een halteplaats wilde. Daarvoor hadden we de route omgeleid, maar in praktijk bleken er nauwelijks passagiers in te stappen en dus hebben we die halte weer opgeheven.”

Vrijwilligers
In iedere bus mogen maximaal acht passagiers mee. Vooral in de ochtenduren staan er vaak meer mensen bij de haltes te wachten. Daarom staat er altijd een chauffeur stand-by zodat er een extra bus kan worden ingezet zodra het druk blijkt te zijn. In de zomermaanden is dat meestal niet nodig, in de wintermaanden rijden er regelmatig twee bussen op hetzelfde tijdstip op hetzelfde traject. De vrijwilligers rijden van 6.30 tot 19.20 uur. In de avonduren en in de weekenden is er een belbus, alle informatie is te vinden op de site van de buurtbus.

Het aantal mensen dat meerijdt met de buurtbus groeit op lijn 194 nog steeds, het waren er ooit 700 per maand, inmiddels zijn het er 2400 per maand. Door corona is er een jaar niet gereden en daarna was het aantal 1800 en stijgt langzaam weer. Het vervoer wordt betaald door de provincie en gedeeltelijk uit de kaartverkoop en Arriva zorgt voor de bussen. De chauffeurs werken allemaal vrijwillig, ze krijgen alleen een reiskostenvergoeding om van hun huis naar de standplaats van de bus te komen

Passagiers zijn jong
De vrijwillige chauffeurs zijn allemaal mensen die van rijden houden en interesse hebben in mensen. Ze houden ervan een praatje te maken met hun passagiers. In de coronatijd was dat lastig, er was een lawaaierige ventilator aangesloten en er stond een extra scherm tussen de chauffeur en de passagiers. De ventilator is weg, het scherm nog niet. “De passagiers zijn in de veertig jaar tijd niet veel verandert”, vindt Westerveld. “Ze zijn een stukje jonger geworden en hebben vaak oortjes in met muziek of zitten op hun telefoon waardoor een gesprekje niet altijd mogelijk is. Maar op rustige ritjes vinden de meeste passagiers het altijd nog gezellig om een praatje te maken. En iedere passagier begroet de chauffeur nog altijd vriendelijk en zegt gedag en bedankt bij het uitstappen.”

Het officiële jubileum van buurtbus lijn 194 wordt op 15 april gevierd op Sinderen door alle chauffeurs en hun partners.

buurtbushallesinderen.nl