Duurzaam woonhuis midden in Silvolde

SILVOLDE - Aan het begin van de Koningin Julianastraat in Silvolde trekt meteen een markante houten gevel de aandacht. Het woonhuis valt op tegenover de traditionele rijtjeshuizen met rode baksteen en dito dakpannen. Het is sinds een goed jaar het duurzame woonhuis van José en Ton Smeenk.

Door Marcel van Berkum

“Het was inderdaad een goed jaar. Het wonen bevalt uitstekend. We voelen ons helemaal thuis”, zegt José Smeenk, die met echtgenoot Ton in mei vorig jaar de nieuwe woning betrok. “Wij woonden sinds 1993 hiernaast in het huis op de hoek met de Lichtenbergseweg”, vervolgt Ton. “Een bewuste levensstijl heeft ons altijd geïnteresseerd en aan het vorige huis hebben we op het gebied van duurzaamheid in de loop der jaren veel laten verbouwen.” Dat huis had een uitgestrekte achtertuin langs de Julianastraat en de Smeenks, die tegen de zeventig liepen, bemerkten enkele jaren geleden dat het tuinonderhoud hen steeds moeilijker afging. Bij toeval ontdekte de oud-onderwijzer van basisschool De Plakkenberg dat er op het achterste deel van de tuin van oudsher een bouwbestemming rustte. Ze zagen meteen dat met dit gegeven een langgekoesterde wens in vervulling zou kunnen gaan.

Droom
Het was hun droom om een woning te laten bouwen, die van fundering tot nok met duurzaam materiaal is opgebouwd, oftewel een ‘biobased’ woonhuis. Ze bedachten om het huis aan de Lichtenbergseweg te verkopen en in een deel van de tuin nieuw te bouwen.
“In 2017 zijn we ons breed gaan oriënteren, maar het bleek dat de bouwwereld over het algemeen toch nog erg conservatief was. We konden maar geen aannemer vinden, die onze ideeën kon uitvoeren. Op een gegeven moment hadden we zoiets van: dan maar niet. We hadden bijna de moed opgegeven tot Laurens Schasfoort van bouwcoöperatie Van Nature Duurzaam op ons pad kwam.”
Verder zoeken was niet nodig. De baanbrekende oplossing bleek uiteindelijk naast de deur te liggen. Het Silvoldse bedrijf met een werkplaats in het voormalige pand van Instromet is gespecialiseerd in tiny houses, opgebouwd met gezonde en biologische materialen. De familie Smeenk wilde ‘bigger than tiny’, maar volgens hetzelfde uitgangspunt. Schasfoort en de Smeenks zaten op één lijn en de plannen konden uitgewerkt en ingevuld met de juiste natuurlijke bouwstoffen.

Glasschuim
De gemeente was positief en architect Dick van Aken, die ook veel met duurzaamheid bezig is, ontwierp het huis naar de ideeën en richtlijnen van de toekomstige bewoners.
De verkoop van de woning aan de Lichtenbergseweg bleek snel geregeld. In april 2020 begon het grondwerk. De fundering trok meteen al veel bekijks van buurtbewoners en passanten, want bestaat uit een dikke laag grijze brokken glasschuim. Ton: “Dat is gerecyled glas met isolerende eigenschappen. Het neemt nauwelijks water op, is niet vochtgevoelig en waterdoorlatend. Eroverheen ligt een deklaag met een mengsel van hennep en leem.”
Bij de bouw was beton uit den boze. Er is veel hout en plaatmateriaal verwerkt. “Geen OSB, maar ESB”, benadrukt Ton. “ESB is een ecologisch plaatmateriaal zonder toevoeging van formaldehyde lijmstof.”
Het dak bestaat uit twee delen. Een schuin dak is voorzien van 30 zonnepanelen en op het platte dak groeit sedum. De vetplantjes, mits voorzien van de juiste onderlaag, zorgen voor isolatie en zijn onder meer geluiddempend. In de tuin liggen ondergronds tanks om het regenwater op te vangen, dat wordt hergebruikt om de toiletten door te spoelen.

Binnenshuis
Tijdens de boeiende rondleiding in het huis valt meteen de grote hoeveelheid hout en plaatmateriaal op, dat is gebruikt voor de vloer en het plafond. De grote ramen zijn voorzien van driedubbel glas en de temperatuur wordt geregeld door een warmtepomp.
Wat niet direct opvalt is dat de muren van leem zijn. Enthousiast toont Ton op zijn mobiel een opgave van het energieverbruik. De investering loont zich. Dat is duidelijk af te lezen.
José en Ton Smeenk delen graag hun kennis en ervaring. Het huis maakt deel uit van de Duurzame Huizen Route, die jaarlijks in november plaatsvindt. Zij vertellen dan met veel plezier over hun ervaring aan gelijkgestemde belangstellenden met bouwplannen.