'Het bestuurlijke roer moet om'
GENDRINGEN - Vrijdag 11 september verscheen de 'handreiking voor een bestuurlijke werkwijze op basis van duale verhoudingen'. Deze handreiking is in opdracht van waarnemend burgemeester de Vreeze geschreven door Maarten Pieters. Pieters is zelfstandig adviseur en helpt gemeentebestuurders en het ambtelijk management van gemeenten bij het ontwikkelen van beleid en de organisatie. Hij heeft zich gespecialiseerd in samenwerken en heeft een bijzondere interesse in burgerparticipatie en vernieuwing van de bestuurlijke besluitvorming.
Door Walter Hobelman
De handreiking vormt samen met het rapport van bureau Welconsult over de financiële situatie in gemeente Oude IJsselstreek de basis voor de gesprekken over de vorming van een nieuw college van B&W en de gemeenteraad. Nu beide stukken openbaar zijn vindt er op 21 september een openbare, (in)formatiebijeenkomst plaats waarin delegaties van de diverse fracties onder leiding van formateur Harry ter Braak met elkaar in gesprek gaan. Deze bijeenkomst is in de conferentiezaal van de DRU en begint om 19.00 uur.
De handreiking geeft inzicht over de vraag hoe een gemeentebestuur hoort te functioneren. Sinds de invoering van de wet dualisering gemeenten in 2002 is de manier van besturen gewijzigd. In de handreiking wordt de conclusie getrokken dat veel gemeenten er nog onvoldoende in slagen om de inwoners in het politiek bestuurlijk spel te betrekken. "Gemeente Oude IJsselstreek is hierop geen uitzondering", aldus de opstellers van de handreiking. "In de zoektocht naar nieuwe bestuurlijke verhoudingen zijn de afgelopen jaren de uitgangspunten en de werkwijze voor een goed lokaal bestuur in Oude IJsselstreek buiten beeld geraakt. Dit gemis laat zich voelen", concludeert De Vreeze in zijn voorwoord. Het rapport Verstand en de informateurs Jansen en Dijkstra gaven al aan dat er prioriteit gegeven moet worden aan het scheppen van duidelijkheid over de politiek-bestuurlijke rolverdeling en de werkwijze voor effectief politiek samenspel. De Vreeze onderschrijft die conclusie met klem.
In de handreiking is uitgebreid te lezen wat de rol is van de diverse spelers en welke taken daar bij horen. De gemeenteraad, de fracties, de burgemeester, het college van B&W en alle andere partijen worden stapsgewijs benoemd en omschreven. Vervolgens legt de Vreeze uit hoe al die partijen samen horen te spelen bij de formatie, bij de besluitvorming en met de inwoners en maatschappelijke organisaties. De handreiking sluit af met een lijst met aanbevelingen die volgens burgemeester de Vreeze in gemeente Oude IJsselstreek nodig zijn om een duidelijke rol- en taakverdeling vast te stellen en te zorgen voor een heldere werkwijze die past bij een vitaal, duaal politiek-bestuurlijk samenspel.
Zo adviseert De Vreeze de raad om bij de formatie te volstaan met één kaderstellend document: "Bij voorkeur in de vorm van een inhoudelijk programma dat de steun heeft van (een meerderheid van) uw raad." Maar daarvóór is het van belang, zo stelt hij, "dat allen die bij de formatie betrokken zijn expliciet kiezen voor een werkwijze die gericht is op samenwerkingsdualisme." Hoe dat kan en moet is in de handreiking omschreven.
Ook de besluitvorming zou anders ingevuld moeten worden, meent de Vreeze. Op dit moment wordt er teveel vergaderd en overlegd. Door te kiezen voor een vaste, basale structuur kan de hoeveelheid vergaderingen worden verminderd en is er meer tijd en gelegenheid voor de raadsleden om met inwoners en maatschappelijke organisaties in gesprek te gaan.